سفر به کشور ترکیه و بازدید از جاذبه های گردشگری ترکیه به عنوان امری مرسوم در میان ایرانیان به عنوان مقصد سفر و گذراندن تعطیلات به شمار میرود که اغلب از طریق تور ترکیه و رزرو هتل ها اقامتی لوکس توسط آژانس های هوایی صورت میگیرد ، این کشور که در میان قاره آسیا و اروپا واقع شده دارای قدمتی ۲۵۰۰ ساله است که با مطالعه تاریخچه تاریخی آنبه اهمیت آن به عنوان مرکز قدرتی بزرگ در میان سرزمین های اطراف پی خواهیم برد که دورانی در اختیار رومیان باستان و زمانی مرکز حکومت امپراتوری بیزانس و حکمرانی سلاطین بزرگ عثمانی بوده است و با وجود محبوبیت در میان امپراتورها وجود آثار باستانی و بناهای تاریخی مهم در آن نکته عجیبی نیست که در زیر یکی از این بناهای تاریخی که آرامگاه هالیکارناسوس که جزء عجایب هفتگانه جهان به شمار میرود برایتان به گونه ای مختصر شرح داده میشود.
از مهمترین نکات شاخص در مورد بنا این است که این بنا برای یک فرماندار قدرتمند هخامنشی به نام ماسولوس ساخته شده است که بسیاری از بناهای ساخته شده در دیگر جاهای جهان از آن الهام گرفته است.
این بنای تاریخی در سالهای ۳۵۰ تا ۳۵۳ پیش از میلاد در شهر هالیکارناسوس ترکیه به دستور آرتمیس همسر مارسولوس پس از فوت مارسولوس با جمع آوری بهترین معماران و طراحان از سراسر دنیا ساخته شد که ازچهار طرف با نقوش برجسته مصور و مجسمه‌های زیبا تزئین شده که مسؤلیت هر ضلع آن بر عهده یکی از مجسمه سازان مشهور یونانی زمان وقت بود .این بنا که از سنگ مرمر و ارتفاعی ۴۵متری برخوردار بود و شباهت بسیار زیادی به معابد داشت با این تفاوت که دیوارهای این بنا بسیار بلندتر است و میتوان آن را از آخرین بقایای عجایب جهان باستان دانست که در پی زلزله های متعدد در قرن های ۱۲ و ۱۵ تخریب شد که امروزه بقایایی هر چند اندک از آن در شهر بودروم ترکیه قابل بازدید است که در قرن ۱۹ میلادی که تنها پایه های ستونها و مجسمه های سنگی باقی مانده بود که محل مقبره را پرفسور دونالدسون مشخص و چارلز توماس نیوتون باستان شناس معروف با کمک نوشته های پلینیوس محل دقیق را کشف نمود و آن قطعه زمین را خریداری کرد و در آن به کاوش و حفاری پرداخت و از طریق تونل های زیرزمینی توانست نقوش برجسته و سه گوش آرامگاه را بیابد و در پی آن نیز چرخ ارابه سنگی شکسته ای به قطر ۲ متر متعلق به مجسمه سقفی ، تندیس های ایستاده مارسولوس و آرتمیس که در میان رسوبات پنهان شده بود را کشف کند و پس ازبازگشت از سفرسه ساله اکتشافی بقایای مرمرین آرامگاه را در اکتبر ۱۸۵۷ با کشتی های ملکه انگلیس به جزیره مالت انگلستان فرستاد که البته پیش و پس از سفر نیوتون بسیاری از دزدان به مقبره دستبرد زدند و بخش هایی را به غارت بردند با این حال در سال ۱۹۷۲ با وجود بقایای کافی از بنا بقایای زیرزمینی دخمه آرامگاه شناسایی و کشف شد و از بلوکهای ارسال شده به انگلستان در ساخت اسکله جدید برای ارتش بریتانیا استفاده شد که البته از دید عموم پنهان است.
در کاوش های این آرامگاه در طی سالهای ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۷ پروفسور کریستین جپسن از دانشگاه آرهوس دانمارک یک مجموعه کتاب ۶ جلدی درباره این مقبره است که یافته عجیب این اکتشافات کشف عمق صخره ای است که ساختمان بنا بر روی آن قرار گرفت که در مساحتی بیش از ۳۳ در ۳۹ متر عمقی ۲.۴ تا ۲.۷ متری دارد البته هنوز هم تحقیقات بر روی این بنا ادامه دارد
همانطور که گفته شد یادداشت های پلینیوس دانشمند رومی معروف قرن اول میلادی بزرگترین کمک در کشف و شناسایی مشخصات این آرامگاه را داشته است که بر طبق آن ضلع شمالی و جنوبی آرامگاه ۱۹متر و دو ضلع دیگر آن کوتاهتر بوده و در کل دارای محیطی ۱۲۵ متری و ارتفاعی در حدود ۱۱.۴ متر ذکر کرده است که بخش میانی و بالای آرامگاه دارای ارتفاعی برابر و در مجموع ۴۳متر بوده است که به طور قطع این داده ها حاصل طراحی یک معمار بوده است که تکه هایی از پازل ساخت این بنا را این دانشمند در اختیار آیندگان قرار داده است هرچند که توصیفات کامل نیست اما با کمک دست نوشته های استرابو، پوسانیاس و ویترویوس در بسیاری از کشفیات باستان شناسی بسیار کمک کننده بود اما فردی به نام یولیوس هیگینوس توصیفات دقیق تری از ابعاد ارائه داده که بر طبق آن این بنا با سنگهایی درخشان با ارتفاع ۲۴ متر و محیط ۴۱۰متر ساخته شده بود که گویی ابعاد خود را با واحد ذرع ارائه نموده که با داده های پلینیوس تقریبا متناسب است اما ارزش تاریخی ندارد و تنها نوشته های پلینیوس که توضیحاتش برگرفته از اطلاعات پوتئاس و ساتیروس که از سازندگان مقبره هستند دارای اعتبار تاریخی میباشد که با توجه به این نوشته میتوان دریافت این دانشمن ابعاد را بدون در نظر گرفتن شکل بنا ثبت کرده است .
این مجسمه ها که هر کدام در یک وجه آرامگاه قرار دارد توسط مجسمه سازان متفاوتی ساخته شده که وجه تمایز این مقبره با دیگر بناهای تاریخ جهان است که تندیس های بخش شمالی را اسکوپاس، تندیس های ضلع شرقی را برایاکسیس، تندیس های جنوبی را تیموتئوس و لئوچاریس نیز تندیس های غربی آرامگاه را ساخته‌اند که برخی از آنها تاکنون یا غارت و یا تخریب شده و تنها تکه هایی از آنها باقی مانده که . یکی از آن ها تندیس عظیم ماسولوس و آرتمیس است که در ارابه و بر بالای آرامگاه هرمی شکل قرار داشتند و اکنون در موزه بریتانیا به نمایش عموم گذاشته میشود ، تندیس دیگر متعلق به سر بانویی است که احتمالا متعلق به پایه های ستون است و نشانگر شش شهر کاریایی بوده است که در مجموع شهر هالیکارناسوس را به وجود آورده اند.
از جمله دیگر مجسمه های کشف شده میتوان به ۲۰ مجسمه شیر با ابعادی بزرگتر از حد عادی اشاره کرد که دارای اندازه ۱.۵ در ۱.۶۰ بوده و در گرداگرد پلکان منتهی به ورودی قرار دارند .
به دلیل معماری و طراحی غنی و زیبای این آرامگاه المانهای بسیاری در ساخت از آن الهام گرفته اند که از آنها میتوان به : ساختمان دادگاه شهری در سنت لوئیس ایالت میسوری ، ساختمان ملی نیوآرک در شهر نیوآرک نیوجرسی ، یادبود ملی جنرال گرنت در شهر نیویورک، جنرال گرنت که هجدهمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا بود ، ساختمان ۲۶ برادوی؛ این ساختمان یکی از ۲۰۰ ساختمان بلند شهر نیویورک است ، سالن شهر لس آنجلس ، مقبره یادبود در شهر ملبورن استرالیا؛ این مقبره به یاد زنان و مردانی که در جنگ جهانی اول شرکت کرده بودند ساخته شده است ، منار مخروطی کلیسا سنت جرج در شهر لندن ، مقبره یادبود ایندیانا در شهر ایندیاناپولیس؛ این مقبره به یاد جانبازان جنگ جهانی اول در این شهر ساخته شده است ، هوس آو د تمپل در واشنگتن دی سی آمریکا ، سالن و موزه یادبود سربازان و ملوانان در شهر پیتسبورگ آمریکا اشاره کرد.
این آرامگاه در بدروم قرار دارد و شما تنها با ۵ دقیقه پیاده روی از شمال بندرگاه به آن خواهید رسید که هرروز به استثناء دوشنبه ها میتوانید از بقایای باقی مانده و موزه کناری آن بازدید کنید که البته اگر بعد از بازدی از قلعه بدروم قصد دیدن این آرامگاه را داشته باشید کمی درگیر پیچ و خم راه میشوید.
دیدگاهتان را بنویسید