با شرایطی که پیش آمده و با توجه به توصیه‌های صاحب‌نظران، افراد به سوی سفرها و تورهای داخلی جذب شده‌اند. حقیقت این جاست که کشورمان پر از جاذبه‌های دیدنی و گردشگری است که گردشگران از هزاران کیلومتر آن طرف‌تر و از دیگر کشورها برای بازدید از آن‌ها راهی ایران میشوند. بسیاری از جاذبه‌های گردشگری در منطقه غرب کشور و در استان‌های کردستان و کرمانشاه پراکنده‌اند. البته در سال‌های اخیر توجه شرکت‌های مختلف هم به این نقاط جلب شده است و به ساخت و ایجاد هتل‌هایی برای اقامت مسافرانی که به این مناطق سفر میکنند پرداخته‌اند.

اما مقدمه کافی است و بهتر است به مطلب اصلی که معرفی منطقه اورامان میباشد بپردازیم. اورامان یک منطقه کوهستانی و مرتفع میباشد که در قسمت غربی ایران و همینطور قسمت شرقی عراق و البته نقطه مرزی این دو کشور قرار گرفته است و ساکنان آن از تیره‌های کرد هستند و زبانشان هورامی به حساب میاید.

نام این منطقه هم به نوبه خود بسیار جالب است و توجه را به خود جلب میکند و شاید برای شما هم این سوال پیش آمده است که اورامان یعنی چه؟ در  پاسخ به این سوال باید گفت با وجود این که زبان شناسان بارها نشست‌هایی را برای یافتن ریشه‌ی این نام برگزار کرده‌اند ولی هرگز به نتیجه قاطع نرسیده‌اند. عده‌ای از افراد معتقدند این نام متشکل از دو بخش ((هور)) که در زبان هورامی به معنای ابر است میباشد به علاوه ((آمان)) که به معنی آمدن است و این گونه تعبیر میکنند که هورامان به معنای سرزمینی است که ابرها به آن میایند. اما در سوی دیگر هم هستند افرادی که بر این باورند که هورامان متشکل از ((اهورا)) و ((مان)) است که در این زبان مان به معنی خانه است پس هورامان به معنی خانه اهورا است. البته در زبان اوستا بارها و بارها از هور به معنای خورشید یاد شده است و اگر بخواهیم به این صورت یعنی تجزیه بخش‌های این نام به ریشه یابی و رمزگشایی از آن بپردازیم میتوانیم بگوییم که هورامان به معنی خانه خورشید نیز میباشد.

در بالا ذکر کردیم که اورامانات کوهستانی میباشد و باید این را بدانید که این منطق از دره‌ها و قله‌هایی با عمق و یا ارتفاع زیاد تشکیل شده است که در برخی مناطق صعب‌العبور مینماید. رودبارها و چشمه‌های این منطقه نیز بیشمارند و همه‌ی آن‌ها در نهایت با یکدیگر ادقام میشوند و به ایجاد رود پرآبی مانند سیروان مینجامند. اورامانات هم بخشی از زاگرس است و مانند دیگر قسمت‌های همین رشته‌ کوه در قسمت‌های بالایی بالایی و نزدیک به قله دارای برف‌‌های زیاد و به عبارت بهتر قله‌های سفیدپوش است اما در مناطق کوهپایه‌ای و دامنه‌ای شرایط فرق میکند و میتوان جنگل‌های انبوه را دید که دارای میوه‌هایی مانند تمشک وحشی، بلوط و… در کنار حیوانات متعدد مانند خرس، گرگ و… هستند. قسمت عمده و زیاد اورامانات در خاک ایران و استان کرمانشاه قرار دارد و تنها بخش کوچکی از آن در حلبچه عراق قرار دارد. اگر بخواهیم مناطق مهم شهری را که در اورامانات قرار دارند را نام ببریم میتوانیم به پاوه، بیاره و… اشاره کنیم. افراد زیادی از این مناطق به دیگر شهرهای کرد نشین و یا حتی دیگر استان‌های کشور مانند تهران و شیراز مهاجرت کرده‌اند. باید بدانید که اورامانات در زمان غائله کردستان آتش‌های بسیاری را به خود دید و به دلیل موقعیت سوق الجیشی که دارد و همینطور برخوردار بودن از دره‌ها، ارتفاعات و غارهای زیاد گروهک‌ها و احزاب تروریستی که شنیع‌ترین جنایات را بر سر مردمان شریف کرد آوردند در این مناطق سنگر گرفته و با حمایت‌هایی که از ارتش بعث میشدند به اقدامات تروریستی خود ادامه میداند که در نهایت با گذشت چندین سال از این درگیری‌ها و با دلاوری‌های هوانیروز ارتش (به علت  مسدود بودن راه‌ها تنها راه رساندن مهمات و آذوقه و نفرات به منطقه پل هوایی بود که توسط هوانیروز ایجاده شده بود) در کنار دیگر نیروهای نظامی، بالاخره این مناطق هم روی آرامش را به خود دیدند. ژاورو در کنار هورامان لهون و هورامان تخت، سه بخش اصلی از هورامان را تشکیل میدهند.

در کل مناطق غربی کشورمان از تاریخ بی انتهایی برخوردارند و یکی از این مناطق هم، منطقه اورامانات میباشد. باستان شناسان با بررسی‌هایی که در اطراف بسیاری از مناطق اورامانات کرده‌اند به نتیجه رسیده‌اند که آثار حیات در دوران پارینه سنگی که مربوط به بیش از چهل هزار سال پیش میباشد نیز در این مناطق کشف شده است. عمده این آثار شامل ابزارهای سنگی و انسان اولیه، استخوان انسان و حیوانات و همینطور اجاق و سلاح و اشیای تیز ساده است. انسان‌های نئاندرتال هم که با انسان امروزی تفاوت‌های بسیاری داشته‌ و در بیش از چهل هزار سال پیش میزیستند نیز در غارهای این منطقه آثاری را از خود به جای گزاشته‌اند که سریعا به موزه‌ها انتقال داده شده است. عصر آهن هم که در همین سه هزار سال پیش در جریان بود نیز آثار خود را در این منطقه بر جای گزاشته است و اقامتگاه‌ها، گورهای بزرگ گنبد دار و دیگر موارد که مربوط به حیات در آن دوران بوده است همه و همه توسط باستان‌شناسان کشف شده است. سارگون شاه دوم که از مقتدرترین پادشاهان آشوری بود نیز آثاری از خود در این منطقه بر جای گزاشت. منظورمان از این آثار سنگ نبشته‌ها و تمثال‌هایی است که هنرمندان آن زمان به شاه اهدا کردند و عمده آن اشاره به جنگ‌ها و لشکرکشی‌های این شاه به مناطق غربی دارد. در کنار دیگر آثار تاریخی به جای مانده از دوره‌ها و حکومت‌ها مختلف، از زمان سلوکیان و اشکانیان یک اثر فوق‌العاده مهم به جای مانده است که شامل چند پوست میباشد که بر روی آن حروف و علائمی نقش بسته است و از آن به عنوان سند اورامانات یاد میشود. این سندها در درون یک کوزه سفالی در یک غار در نزدیکی روستای پالنگان توسط دکتر سعید خان کردستانی یافته شد و در نهایت به موزه‌ مرکزی بریتانیا اهدا شد. برگردان و ترجمه این اسناد به زبان فعلی این را نشان میدهد که در آن‌ها فروش زمین‌ها، مزارع، تاکستان‌ها و… به مردمان اورامان ثبت شده است. در دوره‌ای نه چندان دور از تاریخ یعنی در زمان حکومت شاهان افشار و قاجار هم، فرمانروایان آن زمان برخی از طوایف اورامانی را که از جنگاوری بالاتری برخوردار بودند با اهدای امکانات گسترده زندگی به جهت تقویت قوای نظامی و مقابله با حملات احتمالی ازبکان به مناطق شمال شرقی و حومه گرگان کوچاندند.

معماری اوراماناتی هم به نوبه خود بسیار جالب است و ممکن است در نظر اول افراد را به یاد ماسوله بیندازند. در این منطقه هم بافت شهری به طور دقیق از کوه تبعیت میکند. یعنی با توجه به اینکه کوه‌های سنگی با شیب زیاد، اورامان را تشکیل میدهند، خانه‌های این منطقه از سنگ ساخته شده‌اند و با توجه به وجود شیب زیاد در این مناطق، معماری پلکانی به میان آمده است. نکته جالب دیگری که در مورد اورامانات وجود دارد این میباشد که در اورامانات عموما خانه‌های افراد با توجه به نوع شغل و پیشه آن‌ها انتخاب شده است؛ مثلا اگر شخصی دامدار باشد به طور قطع حرفه‌اش در نوع خانه‌ای که دارد تاثیرگزار است. در اورامانات هم باغداری، کشاورزی و دامداری اصلی‌ترین صنایع به شمار میروند البته نساجی سنتی این منطقه هم مشهور است و تا قبل از ورود پارچه‌های خارجی، این منطقه در تولید پارچه و لباس خودکفا بوده است.