در این مطلب قرار است تا حدی با کاخ خورشید آشنا شویم. کاخ خورشید از جاهایی میباشد که متاسفانه چندان در نظر مسافران تور مشهد جلوه ندارد و به آن توجه نمیکنند؛ اما هدف ما از نوشتن این پست معرفی این مکان است تا شاید شما در حین استفاده از تور ارزان مشهد به آن سری بزنید و زیبایی‌های آن را نظاره‌گر باشید.

کاخ خورشید با نام‌هایی نظیر عمارت خورشید و کاخ کلات هم قابل شناسایی است. این سازه مربوط میشود به قرون ۷ تا ۱۳ به سال هجری قمری. این کاخ یکی از آثار تاریخی ملی میباشد که در شهر کلات قرار دارد. عمارت خورشید در اصل در سال ۱۱۵۱ هجری قمری برای اقامت نادرشاه و به دستور همین پادشاه بنا شد. این کاخ از جهت دیگری هم به شدت قابل توجه است و آن‌ هم گنجینه کلات نادری است! نادر که پادشاهی کشورگشا و جنگ‌آور بوده است و در طول دوران حکومت خودش، فتوحات و کشورگشایی‌های زیادی را به ثبت رساند و از جهت گرفتن غنایم و البته مالیات مردمش دارای ثروتی بی بدیل شد که تصمیم گرفت این ثروت را در مکانی که در همین کاخ ساخته بود بگذارد و از این جهت گنجینه عظیم نادری در کلات شهرت یافت که محافظت‌های زیادی از آن صورت میگرفت و در زمان حیات نادر بسیاری برای دستیابی به این گنجنامه به کلات قشون کشیدند ولی هیچ وقت حتی نتوانستند به آن نزدیک شوند.

گفته میشود در حال حاضر یک شرکت آلمانی به صورت موقت اختیار کاخ خورشید را به دست گرفته است تا تحقیقاتی را در آن به ثمر برساند. اگر بخواهیم به ریشه نام کلات بپردازیم به این میرسیم که کلات در اصل به معنی برج، بارو و از این دست سازه‌ها میباشد و در روزگاران قدیم تمامی شهرهای ایران زمین به صورت کلات ساخته میشدند که هدف از آن مشخص کردن محدوده زندگی طبقات مختلف جامعه بوده است.

با واکاوی‌های صورت گرفته متوجه شدیم که نادرشاه افشار در سال‌های نخست پادشاهی خودش اقدام به ساخت این بنا کرد. البته ساخت این کاخ باشکوه مدت زمان زیادی را به خود اختصاص داد و تا سال‌های پایانی حیات و پادشاهی نادر شاه افشار هنوز ساخت آن به طور کامل به اتمام نرسیده بود، کتیبه زیبایی که در این کاخ وجود دارد صحت این مطلب را تایید میکند.

کاخ خورشید از معماری خارق‌العاده‌ای برخوردار است و با وجود اینکه در درون آن و در تمامی اتاق‌ها و راهروها از نقاشی‌های زیبا و گچبری‌های استادانه بهره گرفته شده است، باز هم نمای بیرون آن که از معماری هندی،گورکانی استنتاج شده است پرطرفدارتر است. محل اقامت پادشاه و خانواده‌اش در این کاخ به صورت یک برج ویژه طراحی شده. نکته دیگری که در نقشه این کاخ وجود دارد، قرار داشتن یک ساختمان ۳ طبقه خاص است که ارتفاع آن به نزدیک ۳۰ متر میرسیده است، متاسفانه در حال حاضر به علت فرسودگی، طبقه سوم این ساختمان تخریب شده است و ارتفاع ساختمان از ۲۰ متر تجاوز نمیکند. در کنار حرف‌های زیادی که در رابطه با کلات نادری و به عبارت اصلی کاخ خورشید در کار است، این مورد که موزه خراسان در کوهسنگی مشهد با الهام از این بنا ساخته شده است قابل قبول‌تر و مستندتر است.

در کل میتوانیم بازدید از این بنا را به شما پیشنهاد کنیم. به غیر از زیبایی و ویژگی‌های کاخ خورشید که واقعا ارزش بازدید را دارد، شهر کلات هم که برای رسیدن به این کاخ ورود به آن ناگذیر است هم به شدت زیبا میباشد . در صورتی که قصد رسیدن به کلات از شهر مشهد را داشته باشید، لازم است فاصله ۱۴۵ کیلومتری را به صورت زمینی طی کنید اما جاده‌ای که از آن گذر میکنید یک جاده کوهستانی میباشد که تماشای مناظر آن هم خالی از لطف نیست.